Ochrona przed wybuchem
Zakres realizowanych prac
- opracowanie koncepcji oraz wdrożenie systemu zabezpieczeń przeciwwybuchowych opartego na technologii tłumienia, odciążania i/lub odsprzęgania wybuchu,
- ograniczenie zasięgu stref zagrożenia wybuchem poprzez zaprojektowanie i wdrożenie instalacji odpylania i/lub centralnego odkurzania (w wykonaniu zgodnym z wymogami dyrektywy ATEX),
- opracowanie Oceny Ryzyka Wybuchu (również na etapie projektowym),
- klasyfikacja rodzaju i zasięgu stref zagrożenia wybuchem (również na etapie projektowym)
- wykonanie Dokumentu Zabezpieczenia Przed Wybuchem,
- szkolenia ATEX z zakresu bezpieczeństwa wybuchowego i procesowego,
- realizacja Audytów pod kątem bezpieczeństwa wybuchowego na terenie zakładu przemysłowego.
Odpowiadam za dział analiz i szkoleń ATEX. Z przyjemnością odpowiem na Twoje pytania związane z bezpieczeństwem wybuchowym lub skieruję Cię do właściwej osoby w naszej firmie.
Tzw. dyrektywa ATEX137, która została przeniesiona na grunt polski poprzez odpowiednie rozporządzenie Ministra Gospodarki, zobligowała przedsiębiorstwa, na terenie których występują substancje palne w postaci pyłów, gazów, par oraz mieszanin hybrydowych do zapewnienia właściwej ochrony urządzeń, instalacji oraz personelu przed skutkami niekontrolowanego wybuchu.
Wymogi wynikające z dyrektywy ATEX zasadniczo można podzielić na działania prewencyjne, których celem jest niedopuszczenie do wybuchu oraz te mające zminimalizować skutki ewentualnego wybuchu do bezpiecznego i akceptowalnego poziomu. Ten ostatni aspekt realizowany jest poprzez wdrożenie tzw. zabezpieczeń przeciwwybuchowych.
GRUPA WOLFF, której częścią jest spółka ATEX, jest jednym z nielicznych w Europie podmiotów będących wstanie, w tak kompleksowy sposób, realizować projekty polegające na dostosowaniu instalacji procesowych oraz całych zakładów do obowiązujących przepisów w zakresie bezpieczeństwa wybuchowego i procesowego.
Zabezpieczenia przeciwwybuchowe
Jednym z najważniejszych elementów systemu bezpieczeństwa wybuchowego są zabezpieczenia przeciwwybuchowe. Ich zadaniem jest ograniczenie skutków wybuchu do poziomu bezpiecznego dla urządzeń i aparatów, a przede wszystkim personelu.
Pracodawca jest zobligowany do stosowania zabezpieczeń przeciwwybuchowych poprzez tzw. dyrektywę ATEX137 (przeniesioną na polski grunt przez Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej – Dz. U. 2010 nr 138 poz. 931).
Tłumienie wybuchu
System tłumienia wybuchu to najbardziej skuteczna, a zarazem uniwersalna metoda ochrony urządzeń, aparatów i instalacji procesowych przed skutkami niekontrolowanego wybuchu. Jego podstawowym zadaniem jest wykrycie wybuchu jeszcze w zarzewiu, tj. natychmiast po wystąpieniu źródła zapłonu. Aby było to możliwe system tłumienia musi posiadać niezwykle krótki czas reakcji. W stosowanych przez na rozwiązań, czas od momentu wykrycia do chwili stłumienia wybuchu liczony jest w tysięcznych częściach sekundy (0,0075 – 0,0300 s).
Do najważniejszych zalet systemu tłumienia wybuchu należy:
- całkowita niwelacja skutków wybuchu (w tym brak zjawiska wypalania się produktu),
- możliwość stosowania dla większości produktów i urządzeń,
- możliwość stosowania wewnątrz hal i budynków,
- możliwość stosowania dla produktów szkodliwych i toksycznych,
- brak konieczności wyznaczania stref bezpieczeństwa.
Komponenty systemu tłumienia wybuchu
Butle systemu tłumienia wybuchu – HRD
Butle systemu tłumienia wybuchu, choć podobne do tradycyjnych gaśnic to ich konstrukcja jest całkowicie odmienna. Przykładowo opróżnienie typowej gaśnicy trwa do kilkudziesięciu sekund. W przypadku butli HRD czas ten jest mierzony w tysięcznych częściach sekundy.
Czujnik ciśnienia oraz podczerwieni systemu HRD
Zadaniem obu typów czujników jest detekcja zarzewia wybuchu. W większości przypadków wystarczające jest jednak zastosowanie jedynie czujników ciśnienia. Niemniej jednak, dla prawidłowej pracy systemu kluczowe jest ich właściwe rozmieszczenie.
Centrala sterująca systemem tłumienia wybuchu
Dzięki zastosowaniu wielostrefowej centrala sterująca, możliwe jest aktywowanie pojedynczych sekcji systemu tłumienia wybuchu (aktywacja tylko tej części systemu, w której fizycznie doszło do wybuchu).
Odciążanie (odpowietrzanie) wybuchu
Systemy odciążające (odpowietrzające) wybuchu stanowią najsłabszy element konstrukcyjny chronionego urządzenia, który w chwili wybuchu „otwiera się” tworząc ujście dla fali wybuchu do otoczenia. Ma to na celu ochronę urządzenia przed nadmiernym wzrostem ciśnienia w jego wnętrzu, a tym samym rozerwaniem go.
Układy odciążające wybuch
Bezpłomieniowe odciążanie wybuchu
Bezpłomieniowy układ do odciążania wybuchu przeznaczony do stosowania w pomieszczeniach zamkniętych oraz na gęsto zabudowanych instalacjach. Układ minimalizuje również ryzyko pożaru po wybuchu.
Samozamykające się klapy odciążające wybuch
Klapy przeciwwybuchowe z systemem samoistnego zamykania po wybuchu. Rozwiązanie to ogranicza ryzyko pożaru po wybuchu (odcięcie dopływu powietrza).
Standardowe panele odciążające wybuchu
Standardowe panele odciążające wybuch. Jest to ekonomiczne rozwiązanie, które jednak posiada wiele ograniczeń. Stosując je należy zachować szczególną ostrożność.
Uwaga
Panele odciążające wybuch stanowią ekonomiczną alternatywę dla innych zabezpieczeń przeciwwybuchowych. Dlatego też, stosowanie tego rozwiązania jest często nadużywane. Niepoprawnie zastosowane panele stanowią poważne zagrożenie dla instalacji procesowej oraz obsługującego ją personelu. Przy ich doborze należy zachować szczególną ostrożność.
Poważne błędy popełniane przy stosowaniu paneli odciążających:
- stosowanie paneli w pomieszczeniach zamkniętych bez dodatkowych zabezpieczeń,
- brak wyznaczonej strefy bezpieczeństwa w obrębie chronionego urządzenia / aparatu,
- kierowanie paneli w kierunku innych urządzeń, budynków lub ciągów pieszych i drogowych,
- niesymetryczne rozmieszczenie paneli względem osi chronionych urządzeń (siła odrzutu),
- stosowanie paneli w przypadku szkodliwych, toksycznych lub korozyjnych substancji.
Odsprzęganie (izolacja) wybuchu
W praktyce odsprzęganie (izolacja) wybuchu stanowi integralny element układu odciążania lub tłumienia. Jego zadaniem jest fizyczne zamknięcie kanałów i przesypów łączących urządzenie, w którym doszło do wybuchu, z pozostałą częścią instalacji. Rozwiązanie to uniemożliwia rozprzestrzenienie się wybuchu w wyniku zjawiska propagacji na inne urządzenia i aparaty.
Układy odsprzęgania wybuchu
Odsprzęganie wybuchu poprzez system HRD
Wysoce uniwersalne rozwiązanie stosowane powszechnie w branży spożywczej, chemicznej, farmaceutycznej, energetycznej i drzewnej.
System odsprzęgania typu VENTEX
Pasywne zabezpieczenie wielokrotnego użytku co oznacza, iż jego zadziałanie jest wymuszone poprzez siłę fali wybuchu.
Klapa zwrotna typu Q-flap
Klapa zwrotna to ekonomiczne rozwiązanie, które ze względu na swoje ograniczenia (m.in. montaż tylko w poziomie, minimalną prędkość oraz maksymalne zanieczyszczenie gazu) sprawdza się w przypadku licznych instalacji odpylania.
Izolacja wybuchu poprzez certyfikowany zawór celkowy
Certyfikowane zawory celkowe stosuje się najczęściej pod zbiornikami, silosami, filtrami oraz cyklonami. Ich zaletą jest to, że pełnią zarówno funkcję izolacji wybuchu, jak i dozowania materiałów sypkich.
Izolacja wybuchu poprzez zasuwy szybkiego zadziałania
Rozwiązanie przeznaczone do stosowania w wyjątkowo trudnych przypadkach, gdzie nie jest możliwe zastosowanie innych systemów (np. wysokie maksymalne ciśnienia wybuchu lub stała wybuchowości).
Izolacja wybuchu poprzez tzw. diverter
Rozwiązanie opracowane i stosowane wyłącznie na instalacjach odpylania. Podstawową wadą diverterów jest generowanie wysokich oporów przepływu w instalacji.
Uwaga
Zabezpieczenia przeciwwybuchowe w postaci tłumienia oraz odciążania wybuchu nie gwarantują skutecznej ochrony w przypadku, gdy nie są zintegrowane z rozwiązaniami ograniczającymi rozprzestrzenianie się wybuchu. Obowiązek stosowania zabezpieczeń przeciwwybuchowych wraz z rozwiązaniami przeciwdziałającymi propagacji fali wybuchu nakłada na pracodawcę tzw. dyrektywa ATEX137 (wprowadzona do polskiego ustawodawstwa przez Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej – Dz. U. 2010 nr 138 poz. 931).
Zainteresowała Cię powyższa tematyka?
Odpowiadam za dział analiz i szkoleń ATEX. Z przyjemnością odpowiem na Twoje pytania związane z bezpieczeństwem wybuchowym lub skieruję Cię do właściwej osoby w naszej firmie.
lub wyślij do nas zapytanie
