Prognoza oddziaływania na środowisko
Strategiczna Ocena Oddziaływania na Środowisko – SOOŚ – jest postępowaniem, które przeprowadzane jest dla typów dokumentów określonych ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisko i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko.
SOOŚ to postępowanie, którego celem jest ocena skutków realizacji polityki, strategii, planu na środowisko naturalne. W art. 46 ustawy wymieniono dokumenty, które muszą zostać poddane takiej procedurze. Nie jest to zamknięty katalog dokumentów. Na mocy art. 47 tej samej ustawy w przypadku, gdy podczas uzgodnień projektowanego dokumentu zostanie stwierdzone, że wyznacza on ramy dla realizacji późniejszych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko lub gdy realizacja jego postanowień może spowodować znaczące oddziaływanie na środowisko, wtedy taki dokument również musi zostać poddany procedurze SOOŚ. Z drugiej strony, zgodnie z zapisami art. 48 ust. 1 – 4 istnieje możliwość odstąpienia od niej w określonych przypadkach.
Odpowiadam za dział analiz i szkoleń ATEX. Z przyjemnością odpowiem na Twoje pytania związane z bezpieczeństwem wybuchowym lub skieruję Cię do właściwej osoby w naszej firmie.
Jednym z elementów strategicznej oceny oddziaływania na środowisko jest opracowanie prognozy oddziaływania na środowisko przedmiotowego dokumentu. Prognoza ta ma na celu przedstawienie skutków realizacji prognozowanego dokumentu na środowisko, w tym także na zdrowie ludzi. Pozwala przede wszystkim na ocenę, czy proponowane do realizacji działania, bądź wskazane kierunki rozwoju uwzględniają we właściwym stopniu kwestie związane z ochroną środowiska. Prognoza analizuje czy istnieją inne, alternatywne do wskazanych, rozwiązania umożliwiające osiągniecie zamierzonego celu, których negatywny wpływ realizacji byłby mniejszy aniżeli zawartych w prognozowanym dokumencie. Jednocześnie podkreślić należy, że działalność człowieka zawsze będzie oddziaływać na środowisko, jednakże przy pomocy odpowiednich narzędzi istnieje szansa na minimalizację tychże oddziaływań, przy maksymalizacji korzyści dla społeczeństwa. Jej częścią niezbędną jest wskazanie rozwiązań eliminujących lub ograniczających negatywny wpływ na środowisko, bądź wskazanie rozwiązań alternatywnych, które umożliwiają osiągnięcie zamierzonych efektów przy jak najmniejszym negatywnym oddziaływaniu na środowisko, w tym na zdrowie ludzi. Prognoza pomaga wyważyć interes człowieka i środowiska.
Zakres prognozy oddziaływania na środowisko określa art. 51 ust. 2 ustawy OOŚ. Oprócz wyszczególnionych w nim pozycji, których zawarcie w dokumencie jest niezbędne, zgodnie z art. 53 zakres i stopień szczegółowości informacji wymaganych w prognozie ustalany jest z właściwymi organami, o których mowa z kolei w art. 57 i 58 ww. ustawy. Postanowienie wydane przez ww. organy o zakresie i stopniu szczegółowości nie ma jednoznacznie wskazanej formy prawnej i nie przysługuje na nie zażalenie. Koniecznie jest uwzględnienie postanowień w nim zawartych przez opracowującego dokument.
Prognoza oddziaływania na środowisko powinna zostać dostosowana i wykonana zgodnie ze stanem współczesnej wiedzy i stanem metod oceny oraz dostosowana winna być do stopnia szczegółowości i zawartości projektowanego dokumentu. W związku z tym może wyglądać odmiennie w zależności od specyfiki dokumentu, którego dotyczy w zakresie stopnia szczegółowości zawartych analiz, ocen i wniosków. Innym podejściem będą odznaczały się prognozy wykonane dla miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub ich zmian, które dotyczą konkretnego, zdefiniowanego i przede wszystkim stosunkowo niewielkiego obszaru. Natomiast zupełnie inne odniesienie, a co z tym związane analizy i wnioskowania będzie można znaleźć w prognozach dla dokumentów strategicznych rangi na przykład wojewódzkiej.
Jakie znaczenie ma prognoza oddziaływania na środowisko?
Prognoza oddziaływania na środowisko posiada rolę informacyjną, nie ma natomiast roli normatywnej. Jeśli w wyniku przeprowadzonej SOOŚ okaże się, że realizacja dokumentu może negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000 to nie może on zostać przyjęty i wdrożony do realizacji. Wyjątek stanowią sytuacje, gdy brak jest rozwiązań alternatywnych dla założeń zawartych w projektowanym dokumencie bądź, gdy realizacja zaplanowanych na omawianym obszarze działań służy nadrzędnemu interesowi publicznemu.
Podkreślić należy fakt, że celem strategicznej oceny oddziaływania na środowisko nie jest stworzenie katalogu nakazów i zakazów odnoszących się do dokumentu, którego dotyczy. Ma ona dać wiedzę zainteresowanym grupom, z jakimi wpływem realizacji zamierzonych działań powinny się liczyć i jakie są możliwości ograniczania takiego wpływu. Dopiero opinia podejmowana na szczeblu organów ochrony środowiska nakłada konsekwencje związane z realizacją proponowanych zamierzeń. Organ opracowujący dokument ma za zadanie powiązać cele i wymogi środowiskowe z adekwatnymi wymogami rozwojowymi zawartymi w prognozowanym dokumencie.
Podejmowane w sposób prawidłowy decyzje planistyczne, przy uwzględnieniu ochrony i racjonalnej gospodarki zasobami przyrody stanowią efektywną drogę do harmonijnego współdziałania człowieka i przyrody.
Zainteresowała Cię powyższa tematyka?
Odpowiadam za dział analiz i szkoleń ATEX. Z przyjemnością odpowiem na Twoje pytania związane z bezpieczeństwem wybuchowym lub skieruję Cię do właściwej osoby w naszej firmie.